Kleuter mee naar crematie?

Mijn opa gaat op het moment zeer hard achteruit, en dat zal waarschijnlijk een kwestie van dagen of misschien weken zijn voor hij komt te overlijden. Hij is 93, dus dat is op die leeftijd geen groot drama, maar evengoed wel een verdrietige gebeurtenis.



Beetje cru om nu al te gaan praten over de crematie, terwijl de goede man nog leeft, maar alvast even vooruitdenkend…



Het leek mij eigenlijk vanzelfsprekend om ook Laura mee te nemen naar de crematie straks. Het is haar overgrootvader, ze kent hem ook goed, en voor mijn gevoel hoort ze daar gewoon bij te zijn.

(als het om een voor haar onbekende zou gaan, dan zou ik haar zeker niet meenemen)



Ik denk dat ze het zelf vooral wel interessant zal vinden, ze is erg geinteresseerd in de dood en vindt het niet eng of zo, bovendien wordt het waarschijnlijk niet een heel verdrietige of emotioneel zware bijeenkomst. In het ergste geval zou mijn vriend altijd nog even met haar naar buiten kunnen lopen, maar ik verwacht niet dat dat nodig zal zijn (al weet je natuurlijk nooit).



Tot zover geen probleem, behalve dat mijn vriend ineens gisteren zei, ‘goh, bij wie kunnen we Laura eigenlijk onderbrengen tijdens de crematie?’. Hij vindt het dus absoluut niet vanzelfsprekend dat ze erbij is, volgens hem horen kinderen onder de 10 jaar bij dit soort gelegenheden gewoon niet thuis.

Hier stond ik wel even van te kijken. Maar dat is nogal een groot verschil van mening dus. Hij gaf wel aan dat het om mijn familie gaat, dus dat ik mag beslissen, maar ik ben wel benieuwd naar jullie meningen en ervaringen hiermee.

Ik vind haar iig niet te jong ofzo, maar het ligt er wel aan wat voor band ze met jouw opa heeft. Ziet ze hem niet zo heel vaak en doet ze niet heel leuke dingen met hem zou ik haar persoonlijk zelf niet meenemen.

In februari overleed mijn Oma. Hieke was toen net 3 geworden. Wij hadden dezelfde twijfel. Ze kent Oma goed en ze hoort er gewoon bij. Wij hebben uiteindelijk besloten om haar wel mee te nemen naar het afscheid en ze heeft ook in de kist gekeken. We hebben haar niet meegenomen naar de uitvaart om haar niet met de emoties van haar Oma te confronteren (mijn moeder) en die van mij. Het was duidelijk wel heel verdrietig in ons geval en dat vond ik te heftig voor haar. En ik wilde voor mezelf ook de volle aandacht aan mijn afscheid van mijn lieve Oma kunnen geven, en niet ook nog bezig zijn met haar. Na de uitvaart hadden wij een lunch in een restaurant en daar was ze weer wel bij.



We hebben Hieke uitgelegd dat Oma een sterretje is geworden. Ook hebben we samen het boek van Max Velthuijs gelezen: Kikker en het vogeltje. Dat ging erg goed.



Hopelijk kan je iets met mijn verhaal.



Sterkte. :hug:

@Madre wrote:

Ik vind haar iig niet te jong ofzo, maar het ligt er wel aan wat voor band ze met jouw opa heeft. Ziet ze hem niet zo heel vaak en doet ze niet heel leuke dingen met hem zou ik haar persoonlijk zelf niet meenemen.


Ze ziet hem ongeveer 1 keer per maand een middagje, dus niet heel vaak. Maar dan spelen en zingen ze wel de hele middag samen, dus wat dat betreft is er wel een band.

@Sis wrote:

In februari overleed mijn Oma. Hieke was toen net 3 geworden. Wij hadden dezelfde twijfel. Ze kent Oma goed en ze hoort er gewoon bij. Wij hebben uiteindelijk besloten om haar wel mee te nemen naar het afscheid en ze heeft ook in de kist gekeken. We hebben haar niet meegenomen naar de uitvaart om haar niet met de emoties van haar Oma te confronteren (mijn moeder) en die van mij. Het was duidelijk wel heel verdrietig in ons geval en dat vond ik te heftig voor haar. En ik wilde voor mezelf ook de volle aandacht aan mijn afscheid van mijn lieve Oma kunnen geven, en niet ook nog bezig zijn met haar. Na de uitvaart hadden wij een lunch in een restaurant en daar was ze weer wel bij.



We hebben Hieke uitgelegd dat Oma een sterretje is geworden. Ook hebben we samen het boek van Max Velthuijs gelezen: Kikker en het vogeltje. Dat ging erg goed.



Hopelijk kan je iets met mijn verhaal.



Sterkte. :hug:


Dat is ook een mooie tussenoplossing, om haar er deels wel bij te laten zijn.

Wij hebben onze kinderen niet meegenomen naar de begrafenis van mijn schoonmoeder. Ze is anderhalf jaar geleden op 60 jarige leeftijd overleden aan kanker en zoals we al dachten was het een zeer emotionele begrafenis. Ik weet niet of mijn oudste graag had meegewild, maar dat wilden we zelf niet. Ook wij wilden ons volledig richten op de begrafenis en niet ook nog eens de zorg voor een zeer verdrietig jongetje erbij hebben.



Na de begrafenis zijn we met beide kinderen naar het graf gegaan en hebben met ons viertjes nogmaals op onze eigen manier afscheid genomen van mijn schoonmoeder. We hebben bloemen en kaartjes neergelegd en wat dingen uitgelegd aan de kinderen (tastbaarder dan wanneer je het zonder het graf erbij vertelt).



Het boekje Kikker en het vogeltje hebben wij hier ook thuis en hebben we toen aan de oudste voorgelezen.

@Mejis wrote:

@Madre wrote:
Ik vind haar iig niet te jong ofzo, maar het ligt er wel aan wat voor band ze met jouw opa heeft. Ziet ze hem niet zo heel vaak en doet ze niet heel leuke dingen met hem zou ik haar persoonlijk zelf niet meenemen.


Ze ziet hem ongeveer 1 keer per maand een middagje, dus niet heel vaak. Maar dan spelen en zingen ze wel de hele middag samen, dus wat dat betreft is er wel een band.




Dan zou ik haar meenemen denk ik. Afscheid hoort er ook gewoon bij natuurlijk…



Toen mijn vader overleed waren mijn kinderen 3,5 en 2 en dat vond ik te jong en heb ik ze thuis gelaten…

Dank voor de boekentip ook, ik zal eens naar de bieb gaan voor dat boek van Kikker en het vogeltje

Ik ben van mening dat afscheid nemen ook voor kinderen belangrijk is.



dood gaan is heel iets anders dan gaan slapen, of op vakantie gaan o.i.d., en ik denk dat het belangrijk is dat dat voor een kind ook duidelijk is dat het definitief is.



je kan idd kijken of je een deel zonder en een deel met kind doet, maar dan zou ik het vooral doen als ik denk dat ik niet de rust voor het afscheid zou kunnen vinden bij mijzelf met kind er bij.

Ik ben van mening dat het juist echt niet goed is om kinderen tot een jr of tien erbij weg te houden. Ze gaan vanalles fantaseren (en reken maar dat dat gruwelijk kan zijn…) maar hebben duidelijk meegekregen dat dit niet voor hen is en zullen er dus ook niet over vragen (dus die gruwelijke fantasieen zullen wel kloppen).

Door er open over te zijn en je kind gewoon mee te laten rouwen zal een rouwproces, wat ook kinderen doormaken, veel natuurlijker verlopen.

ik zou je kind mee nemen denk ik.

afscheid nemen en verdriet horen nou eenmaal erg bij het leven.

helemaal als ze er een goed eband mee heeft.



Ik kan me nog zo goed herinneren dat mijn opa overleed. Ik zat in groep 2 en was er eigenlijk niet echt bij betrokken. Ik heb daar lang verdriet om gehad want ik begreep absoluut niet waarom ik opa niet meer zag als ik bij oma was. vanuit die ervaring vind ik het belangrijk om je kind er in te b etrekken

@Lune wrote:

Ik ben van mening dat het juist echt niet goed is om kinderen tot een jr of tien erbij weg te houden. Ze gaan vanalles fantaseren (en reken maar dat dat gruwelijk kan zijn…) maar hebben duidelijk meegekregen dat dit niet voor hen is en zullen er dus ook niet over vragen (dus die gruwelijke fantasieen zullen wel kloppen).

Door er open over te zijn en je kind gewoon mee te laten rouwen zal een rouwproces, wat ook kinderen doormaken, veel natuurlijker verlopen.




Rouwen heeft in mijn ogen niets te maken met een crematie bijwonen. Het is iets waar velen waarde aan hechten die ene begravenis/crematie, maar de rouw en de verwerking komt daarna pas.



Ben het dus eens met de eerlijkheid maar vind niet dat de crematie daar perse aan bijdraagt.

mijn dtje was 4 toen mijn oma overleed



hij kende haar best goed en zo en we kwamen er ook regelmatig



maar ik heb hem juist niet mee genomen



ik heb hem wel uitgelegd dat Oude Oma (zoals hij mijn oma noemt) is overleden en nu in de wolken is…



zo hebben wij dat een 2 jaar er voor met de hond ook gedaan die hij elke dag zag en mee is op gegroeid



ik vind kinderen nog veel te jong voor dit soort dingen en later komt het nog vaak genoeg ik denk een jaar of 7 8 9 en dan nog per kind bekijken…



een boekje lezen en er over praten zou wel voldoende voor de kleintjes zijn denk ik…



als er nu wat zou gebeuren met iemand is de afweging hoe dicht bij staat hij zij bij mijn zoon staat om hem mee te nemen en hij is nu 6

@Madre wrote:

@Lune wrote:
Ik ben van mening dat het juist echt niet goed is om kinderen tot een jr of tien erbij weg te houden. Ze gaan vanalles fantaseren (en reken maar dat dat gruwelijk kan zijn…) maar hebben duidelijk meegekregen dat dit niet voor hen is en zullen er dus ook niet over vragen (dus die gruwelijke fantasieen zullen wel kloppen).

Door er open over te zijn en je kind gewoon mee te laten rouwen zal een rouwproces, wat ook kinderen doormaken, veel natuurlijker verlopen.




Rouwen heeft in mijn ogen niets te maken met een crematie bijwonen. Het is iets waar velen waarde aan hechten die ene begravenis/crematie, maar de rouw en de verwerking komt daarna pas.



Ben het dus eens met de eerlijkheid maar vind niet dat de crematie daar perse aan bijdraagt.




Nee, dat bedoelde ik idd niet. Je kan ook best een kind idd wel betrekken bij een gezamelijke maaltijd na de crematie, maar tijdens de crematie oppas regelen ofzo. Denk ik. Het belangrijkste lijkt mij dat je je kind er niet volledig van afschermt.

Ik zou zelf ook uitkijken met dingen zeggen als ‘oma is nu in de wolken’ of ‘oma gaat voor altijd slapen’. Kleintjes nemen het echt letterlijk he, ik denk dat het beter is om gewoon te zeggen hoe het is. Geen doekjes om winden of moeilijk doen. Voor kinderen is het helemaal niet eng, de volwassenen eromheen die er moeilijk over doen, die maken het eng.

Ligt er misschien aan wie, de band, de situatie… wij hebben laatst t boekje van nijntje gekocht en oma pluis om uit te leggen wat doodgaan is. ook over in een kistje liggen enzo, zoals in het boekje ook staat. Gewoon zoals het is. ons kind reageerde daar heel goed op. Hij praat er ook regelmatig over en dan vertellen wij er ook over. ons kind is dus niet meegeweest . We waren zelf ook verscheurd van verdriet, misschien dat het bij een ouder iemand anders zal zijn.

@Lune wrote:

@Madre wrote:
@Lune wrote:
Ik ben van mening dat het juist echt niet goed is om kinderen tot een jr of tien erbij weg te houden. Ze gaan vanalles fantaseren (en reken maar dat dat gruwelijk kan zijn…) maar hebben duidelijk meegekregen dat dit niet voor hen is en zullen er dus ook niet over vragen (dus die gruwelijke fantasieen zullen wel kloppen).

Door er open over te zijn en je kind gewoon mee te laten rouwen zal een rouwproces, wat ook kinderen doormaken, veel natuurlijker verlopen.




Rouwen heeft in mijn ogen niets te maken met een crematie bijwonen. Het is iets waar velen waarde aan hechten die ene begravenis/crematie, maar de rouw en de verwerking komt daarna pas.



Ben het dus eens met de eerlijkheid maar vind niet dat de crematie daar perse aan bijdraagt.




Nee, dat bedoelde ik idd niet. Je kan ook best een kind idd wel betrekken bij een gezamelijke maaltijd na de crematie, maar tijdens de crematie oppas regelen ofzo. Denk ik. Het belangrijkste lijkt mij dat je je kind er niet volledig van afschermt.

Ik zou zelf ook uitkijken met dingen zeggen als ‘oma is nu in de wolken’ of ‘oma gaat voor altijd slapen’. Kleintjes nemen het echt letterlijk he, ik denk dat het beter is om gewoon te zeggen hoe het is. Geen doekjes om winden of moeilijk doen. Voor kinderen is het helemaal niet eng, de volwassenen eromheen die er moeilijk over doen, die maken het eng.




Eens hoor. Wij hebben trouwens gezegd dat opa een ster is en dat werkt top.



Als Mateo 5 was geweest rond het overleiden had ik hem misschien wel meegenomen. Vind een crematie/begravenis niet echt wat voor een kind, maar ik vind het wel oud genoeg als je het graag wil.



Overigens ben ik het niet met je eens dat kinderen alles zo eng vinden. Dat ligt echt aan het kind. Ik merk bij mijn eigen kinderen dat zij heel veel dingen gewoon accepteren zonder daar heel enge dingen bij te fantaseren.

Allereerst sterkte :hug:



Ik heb een goed boek, het heet “je peuter” waar op allerlei gebieden veel adviezen in staan, zo ook mbt overlijden. Alhoewel je dochter ouder is, heb je wellicht toch iets aan de adviezen:



Over het algemeen kunnen kinderen een verlies wel aan, mits hun op een eerlijke en voor hen begrijpelijke manier wordt verteld wat er is gebeurd.



Vermijd halve waarheden: het werkt verwarrend als je spreekt over “lang gaan slapen” of “op reis gegaan”. Het kind durft dan niet meer te gaan slapen.



Laat je kind je verdriet zien. Verdriet hoort bij het leven en mag geuit worden. Vertel ook waarom je verdrietig bent.



Betrek je kind bij rouwrituelen. Misschien wil ze een tekening maken. Voor de verwerking kan het goed zijn dat een kind met eigen ogen ziet dat iemand dood is. Bij verlies hoort afscheid, neem je peuter daarom mee naar een begrafenis of crematie, ook al begrijpt je peuter niet wat daar gebeurt. Het is van belang dat het zich opgenomen voelt in de familie en gevoelens kan delen.



Rouwen is belangrijk, maar het hoeft een kind niet totaal in beslag te nemen. Gangbare gewoontes en routines moeten zo veel mogelijk doorgang vinden.



Respecteer de gevoelens van je kind. Probeer niet te schrikken van heftige reacties.

Ik ben het deels wel met je vriend eens, weet alleen niet tot welke leeftijd ik kinderen echt te jong vind, want het ligt denk ik ook wel per kind weer anders…Persoonlijk vind ik Laura wel te jong en zou haar dus niet mee nemen. Ik vind het nogal wat hoor voor een kind en om ze daar nu al mee in aanraking te brengen…moeilijk en ook heel persoonlijk, dus om dat voor een ander te beslissen is ook weer zo moeilijk. Maar mijn mening over Laura mee nemen…ik vind haar dus echt wel te jong. Onze oudste is van dezelfde leeftijd en wij zouden haar niet meenemen.

Bedankt voor alle reacties en voor het meedenken.

Interessant ook om te zien dat de meningen zo uiteen lopen.



Ik vond het echt zo vanzelfsprekend en normaal dat Laura er gewoon bij zou zijn, dat ik er gewoon helemaal niet bij stil had gestaan dat mijn vriend daar wel eens heel anders over zou kunnen denken - en blijkbaar is hij niet de enige.



We zijn er nog niet uit, misschien op het moment zelf maar beslissen hoe we ons dan voelen.



Ik vind haar persoonlijk niet te jong, maar misschien net op de grens (ik denk dat ze wel kan begrijpen waar het om draait, in grote lijnen).



Mijn vriend is bang dat het te zwaar wordt omdat ze natuurlijk toch emoties van andere mensen gaat oppikken, en dat denk ik ook wel, dat ze daar zeker wat van mee gaat krijgen. Zelf denk ik dat het niet erg is als ze ziet dat andere mensen verdriet hebben, en eigenlijk denk ik dat het in dit geval wel mee zal vallen omdat iedereen, inclusief opa zelf, hier erg rustig over is. Hij zegt zelf ook, hij is nu 93, heeft een mooi leven gehad, het is goed geweest zo.

Dus wat dat betreft verwacht ik geen ‘groot’ verdriet, en is het misschien juist wel een heel geschikte gelegenheid voor een eerste kennismaking met een crematie. Al klinkt het een beetje raar om dat zo te zeggen.



In elk geval fijn om hier jullie ervaringen te lezen, we gaan er nog eens verder over nadenken, en eens kijken hoe Laura zelf reageert straks.

Mijn dochtrer was 3 maanden toen mijn oma overleed en ik heb haar gewoon meegenomen naar de crematie. Ook mijn broer had zijn kinderen van 5 en 2,5 meegenomen en mijn neef zijn dochter van 2 jaar en zijn zoon van 4 maanden. Mijn andere neef had ook zijn kinderen van 11 en 9 meegenomen en die hebben zelfs nog wat gezegd. Het was een crematie in besloten kring en voor een aantal familieleden was het ook de eerste keer dat ze mijn dochter en/of mijn achterneefje zagen. Het was eigenlijk vanzelfsprekend dat ze er waren. Mijn oma was 94 toen ze overleed en de laatste paar weken van haar leven wisten we al dat het niet lang meer zou duren en hebben we afscheid genomen. Op de crematie was iedereen erg verdrietig maar iedereen had er wel vrede mee en mijn moeder vond het erg fijn dat haar kleinkinderen er waren en dat mijn jongste neefje hallo omi tegen haar zei vlak voordat ze wat ging zeggen.