Zo gaat het al een aantal weken.
Mama? Wat als ik dood ga? Wat gebeurt er dan met mijn fiets? En zoeken jullie dan een nieuw kindje uit?
Mama? Als jij doodgaat ben ik met papa alleen, dat is niet leuk, wat moeten we dan doen?
En zo gaat het dus heel de tijd. Af en toe een week of 2 weken niks, en dan vanuit het niets brengen we haar bijvoorbeeld naar bed en dan vraagt ze naar de dood. Ik persoonlijk begin er ondertussen de kriebels van te krijgen, omdat het zo n doordachte vragen zijn die ze stelt. We antwoorden haar op haar nivo eerlijk. Maar we hebben geen mensen in de omgeving die slecht liggen, geen sterfgevallen gehad, geen dier ziek. Ze krijgt de normale dingen mee van oa kindertijd enzo waar het ook weleens over ‘dood’ gaat en ze heeft een boekje van Dikkie Dik waarin een poes doodgaat, maar dat boek hebben we zeker een half jaar niet meer gelezen.
Zijn er meer mensen hier die een kind hebben die zo diep over dingen nadenkt? Ik heb het net aan een juf van de psz gevraagd. Ze stond ook wat raar te kijken, vooral omdat deze vragen geen aanleiding zijn tot iets wat er gebeurd (is). Ze weten wel dat ze een kind is dat ver nadenkt over dingen, maar juist dit onderwerp maakt mij een beetje ongemakkelijk.
Mijn vader is 3 jaar geleden bijna overleden aan een dubbel hersenstaminfarct, Anne was toen een half jaar. Dat kan z eniet meer weten natuurlijk, maar zij is wel degene geweest waardoor mijn vader het heeft gered (haar naam was ook het eerste dat hij weer kon zeggen).
Ik hoop dat het een fase is en weer over gaat, maar ik ben benieuwd of dit normaal is en of er meer kinderen zijn die er zovr op ingaan en wat jullie als ouders zijnde ermee doen.
Alvast bedankt
Onze dochter vraagt regelmatig dit soort dingen…
Over de dood, over trouwen, over zelf kinderen krijgen, over noem maar op.
Gewoon de “ongrijpbare” dingen van het leven zeg maar.
Onze dochter wordt door de schooljuf betiteld als een “denkertje” en dat klopt behoorlijk eigenlijk.
Ik maak me eigenlijk niet zo’n zorgen over dit soort vragen hoor, ik beantwoord ze naar mijn beste kunnen op haar leeftijdsniveau en zoek er eigenlijk niets achter!
Hoi,
Mijn jongste is nu al 5, maar heeft ook al sinds hij kan praten uitvoerige gesprekken over de dood, mensen die dood zijn, mensen die dood gaan.
Zo heeft hij het vaak over mijn vader, die is 18 jaar geleden gestorven, terwijl wij hem nog niets hadden verteld, had hij het over zijn opa die dood was.
En mijn miskraam is een jongetje geweest, tussen de 2 kids in. Want die komt al sinds de jongste klein is op bezoek, net als mijn vader, en andere dierbare overledenen.
Y.annick wil het niet altijd zelf hoor, vaak moet ik de enge dingen wegjagen, en dan vragen we het netjes in de kamer of iedereen Y.annick rustig wil laten slapen.
Dus ik herken het zeker, tips heb ik niet echt, wij hebben een helderziende gehad en die vertelde dat we hem in zijn waarde moesten laten, hij had er meestal geen last van, en als dat wel zo was, konden we hem zelf laten aangeven hoe we hem moesten helpen.
Anne is volgens mij een kindje wat best pienter is en dan passen zulke dingen vaak best bij het kindje.
Voor ons is het iets heel zwaars en iets heel diepgaands maar voor haar wsl. niet. Ze hoeft geen sterfgevallen dichtbij te hebben meegemaakt maar alleen de dode vlieg… mug… iets op het journaal of iets wat ze toch hebben opgevangen hoeft al genoeg te zijn.
Ik heb een zoontje die ook erg diep op zaken ingaat en ik besteed er zo min mogelijk aandacht aan, hier afgelopen weken op het moment dat iemand weg gaat:
Komt papa nu nooit meer terug?? Gaat papa dan dood?
- Papa komt vanavond/straks weer terug, nee papa gaat nu nog niet dood. Nee he? Papa is nog niet oud he? Papa is niet ziek ook he? Nee hoor, papa komt straks weer terug.*
Idem met oma, opa oid. En ook bij ons is er niemand weggegaan die niet meer terugkwam behalve onze hond een tijdje geleden. Daar praat hij weer heel anders over (hondehemel etc.) en heeft hij nooit de term komt A. ira dan niet meer terug gebruikt maar zegt hij, A.ira is in de hondehemel he? Daar speelt ze met de andere dode hondjes.
Ik kan je weinig advies geven dan wat je al doet, gewoon zo simpel mogelijk antwoord geven en niet doorvragen waarom ze dat denkt of vraagt want die fase zitten ze wsl. niet.
Gewoon bevestigen, jij gaat nu niet dood, pas als je heel oud of heel erg ziek bent. Dus er hoeven geen andere kindjes te komen voor jouw fiets. Als jij groter wordt groei je en wordt je fiets te klein en krijgt je een nieuwe fiets. Probeer zo de aandacht te krijgen naar die fiets of een ander onderwerp wat ze aankaart en probeer er vooral zelf niet zwaar aan te tillen.
Wordt het je echt te gek zou ik wel eens overleggen met een professional.
Natascha
Hier het zelfde hoor! Gaat zelfs nog een stapje verder. Mama kan namelijk niet echt een antwoord geven op de vraag wat er na de dood is. We zijn niet gelovig, en bij de sterretjes klinkt mooi, maar niet wat wij willen vertellen. Dus een eerlijk antwoord, mama weet het niet. Wanneer weet je het wel mama? Tja, als ik dood ben, maar dan kan ik het niet meer vertellen. Mama, ik wil NU dood! Omdat ik graag alles wil weten en dat dus ook! En vervolgens huppelt hij weer vrolijk buiten en vraagt wanneer we nu EINDELIJK weer eens naar de Julianatoren gaan!
Wij zijn er wel voor om eerlijk te antwoorden en dat doen we dus ook. Het hoort er volgens mij gewoon bij! Maar ik snap goed dat je eerst behoorlijk schrikt!
Bedankt voor jullie snelle reacties. Fijn om te lezen dat het niet zo ‘raar’ is waar ze het over heeft. We zeggen idd altijd dat meestal alleen oude mensen doodgaan, nieteens zo snel over zieke mensen aangezien ze zelf natuurlijk een griepje kan krijgen en ze dan niet hoeft te dneken dat ze dood kan gaan. Zo heeft ze het ook vaak over waar de maan nu is als bij ons de zon schijnt enzo, maar dat is voor ons als volwassenen ‘makkelijker’ uit te leggen omdat het voor ons niet beladen is. Inderdaad zal zij het verschil tussen die 2 onderwerpen niet zo zien als wij.
@Rosajati wrote:
Hier het zelfde hoor! Gaat zelfs nog een stapje verder. Mama kan namelijk niet echt een antwoord geven op de vraag wat er na de dood is. We zijn niet gelovig, en bij de sterretjes klinkt mooi, maar niet wat wij willen vertellen. Dus een eerlijk antwoord, mama weet het niet. Wanneer weet je het wel mama? Tja, als ik dood ben, maar dan kan ik het niet meer vertellen. Mama, ik wil NU dood! Omdat ik graag alles wil weten en dat dus ook! En vervolgens huppelt hij weer vrolijk buiten en vraagt wanneer we nu EINDELIJK weer eens naar de Julianatoren gaan!
Wij zijn er wel voor om eerlijk te antwoorden en dat doen we dus ook. Het hoort er volgens mij gewoon bij! Maar ik snap goed dat je eerst behoorlijk schrikt!
Wij zijn ook niet gelovig, dus bij onze uitleg wordt iemand begraven (cremeren slaan we nog even over) en dat je daar zelf dan helemaal niks van weet. Bij jullie idd nog een stap verder, pff moet er niet aan denken dat ze zou zeggen dood te willen om het eens te ervaren zeg maar :?
Laura is daar ook erg mee bezig op het moment.
Daar is wel een beetje een aanleiding voor - ze is pasgeleden naar het kerkhof geweest, naar het graf van haar opa (mijn schoonvader) die inmiddels al 13 jaar is overleden. Dus de man zelf kent ze niet (ik ook niet trouwens), maar het heeft wel indruk op haar gemaakt. Ze wil ook telkens weer horen hoe het kwam dat hij doodging (nou, hij was oud en ziek, dus dat is nog te verklaren), en of iedereen dood gaat. En meteen daarachteraan “maar de laatste tijd hoef ik niet meer zoveel te hoesten he mama�.
Dus ergens is dat toch blijven hangen, als je ziek bent, ga je dood, en ze heeft een paar maanden geleden flink gehoest (bleek later bronchitis te zijn), blijkbaar maakt ze zich op haar manier toch meer zorgen over dan ik dacht…
En dan is het lastig uitleggen aan een 3-jarige dat een verkoudheid toch heel iets anders is dan kanker.
Ik wil er ook niet over liegen als ze vraagt of we allemaal (en zij ook) ooit dood gaan, maar ik wil haar ook niet bang maken natuurlijk. Dus ik doe er maar zo luchtig mogelijk over. Het lijkt nu weer een beetje over te waaien.
Vooralsnog denk ik dat ze het meer ‘interessant’ vindt, dan ‘eng’.
Oh ja, en als klap op de vuurpijl heeft mijn schoonmoeder haar met Pasen naar een film laten kijken over de kruisiging van Jezus - ook lekkere kost voor een peuter. Dus ook daar krijg ik de nodige vragen over nu, dat het toch wel erg zielig is dat Jezus doodging, en of die spijkers in zijn handen veel pijn deden, want het bloedde wel heel erg. Tja - fijn, de poging van mijn schoonmoeder om wat goede katholieke elementen in te brengen bij de opvoeding!
Merijn begint ook steeds vaker met dit soort vragen…
Afgelopen weekend nog vroeg hij aan ons wie zijn papa en mama worden als wij dood zijn…
Ik heb het maar een beetje in jip en janneke taal uitgelegd en dan is het ook goed.
Dus ik vermoed dat het wel bij de leeftijd hoort.
@jet wrote:
Merijn begint ook steeds vaker met dit soort vragen…
Afgelopen weekend nog vroeg hij aan ons wie zijn papa en mama worden als wij dood zijn…
Ik heb het maar een beetje in jip en janneke taal uitgelegd en dan is het ook goed.
Dus ik vermoed dat het wel bij de leeftijd hoort.
ik denk het ook wel. Het ene kindje zal er wat meer over doordenken dan de ander, en idd meer met vragen komen als: wat als jij nou doodgaat? Nano komt ook wel eens uit het niks met opmerkingen over de dood. (vaak een behoorlijk basale benadering hoor: je oma is dood hoor! van dat werk.) Volgens mij is het idd een onderwerp dat bij ouders zo beladen is, dat het vaak heel heftig klinkt als een jong kind daarover begint, terwijl het voor hun niks meer is dan een ander fascinerend facet van het leven.
de kruisiging van jeeee
He, ik zie ineens dat dit ervan gemaakt wordt, nou ja zeg. Moet natuurlijk J.e.z.u.s zijn, maar blijkbaar mag dat niet gezegd worden hier? Niet altijd handig, die automatische correcties!
Fijn om te lezen hier, ik ga proberen mn knop om te zetten en verder te gaan zoals we deden, dan zal het vast loslopen.
Bedankt :-*
Hier is de beppe (oma) van Ruben in november overleden aan kanker. Hij heeft dus wel echt met de dood te maken gehad en vraagt ook constant hele diepe dingen. Ik vind het best moeilijk om te antwoorden omdat ik niet altijd een antwoord heb.
Een paar voorbeelden:
- hoe ga je naar de hemel als je dood bent?
- kun je terug komen uit de hemel?
- waarom gaan we naar het graf als beppe in de hemel is?
- als ik onder een auto kom, ga ik dan ook naar de hemel?
Trouwens bij iedereen die een beetje ziek is, vraagt hij of betreffende persoon ook dood gaat, net als beppe 
Hier is dood ook een onderwerp van gesprek, eigelijk net als verhuizen, wie een luier om heeft (Sarah’s favoriete onderwerp), en al het andere.
Dood hoort ook net zo bij het leven als geboren worden. Thomas is er zelf heilig van overtuigt dat je als je dood bent naar het Hemelrijk/het Sterrenland gaat en dat je ook weer terug komt, als iemand anders (en dit wordt nog versterkt door zijn eigen vroegere ervaringen…).
Vroeger zei hij ook wel eens dat hij weer naar de hemel wou want daar is het toch zo fijn?!
De begraafplaats heet bij ons trouwens een “herdenkings plekje”, daar ga je heen om nog even aan die overleden persoon te denken. We gaan wel eens naar oma-Loes* (beste vriendin van mijn moeder). En dan leggen we een bloem neer of een steentje en zijn even stil. En we moeten altijd even bij de kindjes kijken, dat wil Thomas zelf altijd graag. Hij weet ook wel heel goed dat kinderen ook dood kunnen gaan, bij ons in de kast is een herdenkingsplekje voor Sabke en dan komen er weer vragen over waarom ze kaal is en of Thomas nu ook dood kan.
Hij heeft wel gemerkt dat andere mensen anders op dood reageren dan wij… en dan probeert hij wel eens te shockeren (of hoe schrijf je dat).
Dan zegt hij bijvoorbeeld “ik wou dat Sarah dood was!”. En dan gaat hij echt gebiologeerd staan kijken hoe iemand reageert (voornamelijk de overbuurtjes).
Ml is ook een denkertje/piekeraar net als mama…
Wel heel fijn om hier te lezen dat ook andere kindjes hier mee bezigzijn. In mijn omgeving zie ik dat helemaal niet namelijk.
Ml heeft me begin dit jaar gezegd (zomaar uit het niets, net toen ze wakker was) mama, volgend jaar ga ik dood…ik schrok enorm maar heb dit proberen niet te laten zien. Toen zei ze: dat is niet erg hoor mama, daarna zei ze nog iets maar ik ben het kwijt.
Ik was echt in shock…en zo verdrietig, ben huilend naar m’n zus gegaan bij wie ik toen logeerde.
Twee jaar geleden is ze erbij geweest toen we onze poes moesten laten inslapen. Ze heeft echt afscheid genomen enz enz. En ik merk dat ze daar sinds een paar maanden mee bezig is om het te verwerken. Dan gaat ze huilen en kijkt naar de hemel en zegt: dag lieve Kenny, ik mis je…slik…
Ik heb haar uitgelegd dat Kenny nu in de hemel is en ons kan zien en dat het ook beter voor haar was omdat ze heel erg ziek en oud was. En dat we Kenny later weer zien…
Het blijft moeilijk hoor om al die rechtstreekse en confronterende vragen van je kind te beantwoorden. Want je denkt tegelijk na hoe je zoiets moet brengen…
Dat is denk ik wel het moeilijkst, je krijgt voor jezelf ene moeilijke vraag voor je kiezen, wilt je kind het niet laten merken, maar je hebt eigenlijk tijd nodig om een passend antwoord te bedenken op hun nivo.
Maar wat naar om te moeten horen dat je kindje zegt dat ze volgend jaar dood gaat…bah, dan zou ik ook de rillingen krijgen :hug: