Spoedvraagje: Opa overleden, wat en hoe leg ik uit?

Mijn schoonvader is in de nacht van vrijdag op zaterdag zeer onverwachts overleden aan een hartinfarct. We zijn natuurlijk heel erg verdrietig, verdoofd, kunnen het nog niet bevatten.



Gisterochtend heb ik het gehoord. Heb de kids naar m’n ouders gebracht en ben de hele dag en avond bij m’n schoonfamilie geweest. Natuurlijk ook tussendoor naar m’n ouders. Ik weet wel zeker dat Ilja wel doorheeft dat er iets aan de hand is. Maar hij heeft nog niks gevraagd. Mijn schoonmoeder kwam gister ook mee naar mijn ouders en hij vroeg toen niet ‘waar is opa?’ Ik denk dat ik die vraag nog wel krijg, maar wanneer…



A.s. donderdag wordt hij in zeer besloten kring gecremeerd (was altijd zijn wens, alleen vrouw, kinderen en kleinkinderen). Ik wil Ilja dan meenemen. Mijn zwager neemt zijn zoontje van 2,5 ook mee.

Maar opa ligt wel opgebaard nog met de kist open. Voor die tijd gaan we nog afscheid nemen.



Wat ga ik uitleggen? Dat opa een sterretje is geworden, dat hij naar de hemel is? Maar als hij zo stil in z’n kist ligt, dan zegt Ilja natuurlijk dat opa slaapt. Wat zeg ik dan? :think: Ik wil natuurlijk niet dat hij denkt dat als hij gaat slapen dat ie dan niet meer wakker wordt.



Maar ik wil Ilja er ook niet helemaal buitensluiten en het doodzwijgen voor hem. Ik hoor van alle kanten dat dat ook niet goed is…



Heel, heel graag hoor ik ervaringen en tips van julie! :pray: :pray: :pray:

Alvast heel erg bedankt!

Hoi,



bij ons was het minder plotseling dan bij jullie en Nikkie heeft wel wat meegekregen toen dat haar opa ziek was.

Wij zijn heel open en eerlijk tegen Nikkie geweest. We hebben tegen Nikkie gezegd dat opa een sterretje was geworden en dat hij dood was gegaan en niet meer thuis zou komen. Doodgaan is iets heel abstract voor ze en moeilijk uit te leggen. Wij hebben het boekje van Nijntje gekocht en dat voorgelezen. Dat gaat dan wel over oma, maar was voor Nikkie goed genoeg. Lieve oma Pluis heet het.



Bij de crematie hebben we Nikkie naar het kdv gebracht en dit niet met haar gedeeld. Wel was ze bij de condoleance. Maar ze snapte niks van de kist hoor. Die was dicht en ze kon hem dus niet zien. Ik had uitgelegd hoe dat zat, maar toen we buiten stonden, vroeg ze wel wanneer opa nou uit de kist kwam dan :(.



Heel veel sterkte!! :-* :hug:



:kaars:

Hier is opa ook een sterretje geworden, Sterkte met alles.

vertellen dat iemand slaapt is inderdaad niet zo handig. Wees gewoon eerlijk, opa’s lijf was op of kapot en opa kun je straks niet meer zien, maar je kunt wel aan hem denken wanneer je maar wilt. Je kunt hem gedag zeggen maar opa kan niet meer terug zwaaien. Kinderen nemen dat vaak heel anders op dan volwassenen, gaan snel weer over tot de orde van de dag en ineens kunnen ze er zo weer over beginnen. Sterkte ermee :hug:

Overigens zou ik Ilja niet naar zijn opgebaarde opa laten kijken…

Ik denk dat hij er verder meer aan heeft om zijn opa te herrinneren zoals hij was toen hij nog leefde.

Hij is jong he. Dus hij zal opa wel snel vergeten helaas…

Hier een eerder topic over dit onderwerp.



Sterkte

Er is een boekje over een vogel die dood is. En nu kan ik natuurlijk niet op de titel komen… :oops: Iemand misschien die het wel weet? Het is volgens mij een ‘Kikker’ boekje.



Voor jullie gecondoleerd en veel sterkte. :kaars:

@Kay30 wrote:

Er is een boekje over een vogel die dood is. En nu kan ik natuurlijk niet op de titel komen… :oops: Iemand misschien die het wel weet? Het is volgens mij een ‘Kikker’ boekje.




Ja Kikker en vogeltje geloof ik. Werd ook genoemd in het topic waar Hedwich naar verwijst. :thumbup:

heel veel sterkte Marjon :hug: …



Vreselijk :kaars:



gr patricia

Dank jullie wel meiden, hier kan ik wel wat mee. :thumbup: :-*

Ik laat nog weten hoe het gegaan is allemaal.

:hug: Marjon



Er is een boek: veelgestelde vagen over kinderen en afscheid van Riet Fiddelaers-Jaspers

Daar staan ook veel tips in.



Sterkte :hug:

Dank jullie wel voor de boekentips. Ik ga na de pasen meteen naar de bieb!

Vorig jaar juni is mn schoonvader ook overleden. Hij heeft daarvoor vaak in het ziekenhuis gelegen, maar eigenlijk toch nog een beetje plots overleden.

We hebben Tim verteld dat opa ligt te slapen bij de sterren en dat pikte die goed op.

Bij het condoleren/cremeren is Tim verder niet bij geweest en in het begin vond ie het wel raar dat mn sv er niet meer was. Dan wilde Tim ff in de slaapkamer kijken, omdat ie daar wel vaker ziek lag, maar als Tim daar dan naar toe liep en hij lag er–natuurlijk–niet dan vond ie dat prima.



Sterkte in deze moeilijke tijden!

marjon en emiel, heel veel sterkte vandaag :hug: :hug: :hug:

Hoi allemaal, ik zal nog even een update hier geven hoe het allemaal gegaan is. Het is me allemaal erg meegevallen m.b.t. Ilja, al blijft het natuurlijk even afwachten de komende tijd hoe het verder gaat en met welke vragen hij nog gaat komen.

Ik heb besloten hem nergens voor weg te houden. Ik heb me er erg druk om gemaakt deze week maar woensdag maar besloten alles ‘los te laten’ en te handelen wat m’n gevoel ingeeft op dat moment.

In het paasweekend vroeg ilja al naar opa. Ik uitgelegd dat hij dood is en naar de wolken is gegaan. Ilja zei: ok, en vroeg toen of de tv aanmocht. :lol: Hij had nog geen behoefte aan verdere uitleg.



Dinsdag heb ik boekjes uit de bieb gehaald, o.a. van Nijntje, lieve oma Pluis. Dat hebben we samen even gelezen, hij was er gauw weer klaar mee dus ik vroeg me af wat er van was blijven hangen. Woensdag reden we onderweg naar m’n schoonmoeder en toen vroeg Ilja natuurlijk weer of opa er ook was. Toen ik uitleggen dat hij er niet is omdat hij dood is. Hij is niet meer bij oma thuis. Toen zei Ilja meteen dat hij in een kist ligt (kwam uit het boekje van oma pluis). Ik heb aangevuld dat hij daarin heel stil ligt, en dat hij niet meer kan horen, niet meer praten, niet meer lopen, dat hij het dus niet meer doet… Je zag dat koppie denken en toen zei Ilja: oh…ok. En begon het hele verhaal weer te vertellen.

Ik zou Ilja eigenlijk naar mijn ouders brengen maar hij keek daar heel bedenkelijk bij (terwijl hij er altijd graag komt hoor). Ik vroeg toen of hij naar opa en oma van de schaapjes wilden (mijn ouders dus) of naar oma Sita (m’n sm). Hij wilde graag naar oma Sita toe.

Toen besloot ik ook hem die middag mee te nemen naar het uitvaartcentrum om hem vast voor te bereiden op de crematie. Ik wilde hem namelijk toch perse meenemen want hij hoort erbij. Hij vangt ook vanalles op dus het leek ons beter dat hij er bij was. Hij reageerde goed op z’n opa in de kist; hij rende er meteen naartoe, zei: dat is opa bram en hij is dood. Hij vond het wel fascinerend natuurlijk. Daarna wilde hij weer buiten spelen dus ben ik ff met hem naar buiten gegaan. Gelukkig was het een heel klein rouwcentrum en alleen wij waren aanwezig en buiten was 't mooi weer dus hadden we toch ff de ruimte zeg maar. Thuis heeft hij het gelukkig wel geuit en bij mn ouders ook. Hij was naar opa geweest, hij lag in de kist heel stil en gaat naar de wolken toe.

Gisteren werd m’n sv gecremeerd. Ilja dus meegenomen. Heb hem wel uitgelegd dat dit de allerlaatste keer is dat we opa gedag gaan zeggen, dat hij daarna echt naar de wolken gaat en daar een sterretje wordt en dat hij nooit meer bij ons terug kan komen maar dat we wel naar het sterretje kunnen zwaaien.

Crematie was erg mooi, in zeer besloten kring en dat was fijn. Met Ilja en z’n neefje ging het prima, ze deden nog even tikkertje tijdens de plechtigheid maar tijdens het voorlezen van de stukken hebben we ze even tot orde geroepen: er werd ‘een verhaaltje’ voorgelezen en dat vonden ze prima. Muziek was ook prachtig. Op het eind hebben de kleintjes de kaarsjes op de kist uitgeblazen. Daarna zeiden we dag opa Bram en hebben mijn man en zijn broer de kist gesloten (tijdens het spelen van de muziek dus dat maakte het wel iets beter te ‘handelen’ zeg maar) en wij draaiden allemaal 1 schroefje aan. Ilja had ik op m’n arm en hij wilde ook meehelpen dus heb hem ook even aan 't schroefje laten draaien. Tuurlijk moesten we allemaal huilen (Ilja en z’n neefje niet) maar we waren er wel rustig onder, het was goed zo…Kist daalde ook waar we bij waren, dat vinden we beter dan hem zo te laten staan en dan weg te lopen. Ik zei tegen Ilja dat opa eerst naar beneden gaat en daarna naar de wolken maar dat we dat niet kunnen zien. Ilja vond het goed.

Zoals het hierboven staat kan ik het me voorstellen dat er mensen zijn die dit nogal ‘luguber’ vinden maar ik had het niet anders willen doen. Het was duidelijk dat we afscheid namen. En ik had Ilja toch nooit af kunnen leiden ervan, hij wilde echt overal bij zijn en alles zien, hij rende al naar voren voordat ik 't in de gaten had. Als ik hem weggehaald had uit de situatie dan was 't echt drama geworden want ‘ik wil ook meehelpen, meedoen, bij papa zijn’ (dat zegt ie echt met alles). En dan was hij misschien ook wel vanalles in z’n hoofd aan 't halen, nu heeft hij het gezien.

Vandaag zijn we lekker thuis en Ilja is lekker aan 't spelen, eigenlijk zoals altijd, ik merk (nog) niet dat hij van slag is ofzo. Maar ik hou het wel in de gaten natuurlijk. Heb ook het boek gehaald over kinderen en afscheid, de meest gestelde vragen en die ga ik zo ook even verder doorlezen.



Het is een heel verhaal geworden. Voor ons heeft dit ‘gewerkt’. Ik zag er tegenop, heb me geregeld afgevraagd wat ik nou moest, tot ik besloot het los te laten en naar mijn gevoel en naar Ilja zelf te kijken en flexibel te zijn (dus toch op 't laatste moment beslissen hem wél mee te nemen naar 't rouwcentrum, uiteraard heb ik hem wel voorbereid daarop hoor).

Ook voor de crematie had ik zoiets van: ik neem hem mee en ik zie wel hoe het loopt. En het ging goed: Ilja reageerde heel normaal, ook op onze tranen.



Dit wilde ik toch met jullie delen, hopelijk hebben anderen die in dezelfde situatie ooit verzeild raken iets aan mijn ervaringen. Maar het blijft iets persoonlijks: ik snap dat het bijvoorbeeld bij iets oudere kinderen weer heel anders kan gaan dus ik zeg niet dat mijn manier dan de goede is hoor, maar voor Ilja en ons heeft het denk ik goed gewerkt.

oeps, verhaal 2x geplaatst, heb deze maar even weggehaald… :wink:

Klinkt alsof het een rustige, vredige manier voor jullie was om afscheid te nemen zo. Fijn… :hug: :kaars: Dag opa Bram, pas goed Ilja, en al zijn familieleden!!!

Dank je wel! :-*

Wat hebben jullie een mooi afscheid van je schoonvader gehad :thumbup: :hug: Ik denk dat je het belangrijkste hebt gedaan wat je kunt doen in die situatie. Alles over je heen laten komen en kijken naar je kind wat die wil en aankan. En dat weet je pas op het moment zelf.

Wij hebben het in september precies zo gedaan. De kids hebben zefs geholpen om de bloemen in de auto te leggen en ook met het aandraaien van de schroeven. We kijken er met een heel goed gevoel op terug. Nu een half jaar later zijn er alleen maar positieve ervaringen aan de crematie. ( nee natuurlijk niet dat m’n SV is overleden) Maar wel hoe de kinderen er over praten. We draaien nog vaak de muziek en dat vindt vooral de oudste fijn. We benadrukken dat de herinnering aan opa mooi is en kijken regelmatig naar de sterren.

En zoals Lydia ook al zei, we vertellen van alles aan opa maar helaas kan hij niets meer terug zeggen.



Veel sterkte de komende tijd :hug: