Oh jongens wat moeilijk!
Ik worstel zelf met dit vraagstuk, omdat mijn vader terminaal ziek is.
Toen we dat in april hoorden, heb ik wel tegen Brent verteld dat opa ziek was, en niet meer beter kon worden. En dat we daarom de komende zomer heel veel leuke dingen samen zouden gaan doen. Toen zei Brent zelf:
Ja, want dan wordt opa niet meer beter, maar wel blij! 
We hebben inderdaad een prachtzomer gehad en mijn vader gaat boven alle verwachtingen, krijgt nu nog chemo om misschien nog wel een krap jaartje te rekken. Maar dat de dag gaat komen is zeker.
Eerst wilde mijn moeder mijn vader niet thuis opbaren (hoewel ze dat altijd wel gewild heeft) vanwege de kids, ze vond dat eng voor ze. maar later draaide ze bij. Het is ook zo dat de kinderen het langzaamaan mee zullen maken dat opa steeds zieker wordt en op bed komt te liggen. Als we hem dan opbaren op bed, mogen ze er wat mij betreft gewoon bij, met wat uitleg natuurlijk. (van de vroige keer dat papa kanker had, 3 jaar geleden, weten we al dat kinderen zich wonderbaarlijk aanpassen. Brentje, net 1 jaar oud, die heel rustig en zachtjes deed bij opa en áaai opa deed… 
)
Wij hebben het ook over een sterretje. Daar geloof ik zelf niet echt in, maar moet ik dan vertellen dat er naar mijn mening niks is??? Dat vind ik zelf keihard en niet te verteren, laat staan voor een kindje dat heel intensief met opa om is gegaan. Ik zal dus vertellen (als hij er om vraagt!) dat mensen verschillende dingen geloven, en dat hij zelf mag kiezen wat hij fijn vindt om te geloven. Maar zolang er niet naar gevraagd wordt is het sterretje hier ook een bevredigende verklaring geweest voor reeds menig dode goudvis! 
Maar die begrafenis??? :think: Het is hun opa, dus je zou zeggen: ze moeten er bij zijn. Maar jeetje… Ik weet dat ik en mijn moeder verschrikkelijk gaan huilen. Het zal emotioneel worden, met foto’s en al erbij. De kids kunnen verlichting brengen, maar ik vind het wel erg heftig. tegelijkertijd: NIET meenemen lijkt me nog vreemder… We zullen na de begrafenis ook een koffietafel/feestje organiseren (hoe vreemd dat ook klinkt) en daar moeten ze zeker ook bij zijn voor de luchtige noot.
Bedankt voor de boekjes tip, ik ga op zoek naar Oma Pluis en de Kikker en het Vogeltje. En laten we hopen dat het echt nog een poosje duurt voor ons 
Mijn oma is dit jaar jaar overleden, op de 4de verjaardag van mijn oudste dochter. Ik heb haar gewoon eerlijk verteld over de dood. En inderdaad dat oma nu een sterretje is. (dat ze is overleden op haar verjaardag heb ik niet verteld, ik heb de dag van overlijden gewoon maar even in het midden gelaten, ook niet over gelogen. Dat komt later wel)
Ik heb haar expres wel meegenomen naar de crematie. Ik haar haar niet verteld wat een crematie inhield, heb het ook geen crematie genoemd, maar ik wilde wel dat ze zag dat iemand die dood gaat ook een afscheid krijgt. Ik heb haar verteld dat we mooie kleren gingen kopen om nog een laatste keer naar oma te gaan. Iedereen kon nog een keer afscheid nemen van oma.
Ik ben heel open geweest en vond het niets om daar vervolgens niets mee te doen. Als ik haar zou vertellen dat oma dood was en haar niet mee had genomen naar de crematie, dan had K. gedacht dat mensen dood gaan en dat er vervolgens helemaal niets meer gebeurt. Nu heeft ze mooie muziek geluisterd die gedraaid werd voor oma. Ze heeft mooie verhalen gehoord over oma en ze heeft gezwaaid toen ze oma voor het laatst zag en een hele dikke handkus gegeven. Op dat moment kon ik haar vertellen dat oma vanaf nu een hele mooie ster is. (oma (voor de duidelijkheid mijn oma, dus K. haar overgrootoma) haar kist zakte in de grond…prachtig moment was dat).
Ik ben heel blij dat ik haar mee heb genomen…nu weet ze dat als je dood gaat, iedereen eerst nog afscheid van je neemt voor je echt weggaat.
En natuurlijk gecondoleerd.
@Joepie! wrote:
Ik ben heel blij dat ik haar mee heb genomen…nu weet ze dat als je dood gaat, iedereen eerst nog afscheid van je neemt voor je echt weggaat.
Dit komt op mij zo simpel, tastbaar en belangrijk over... dit ga ik zeker onthouydenvoor de situatie die ik voorlopig nog niet hoop mee te maken.
Als eerste gecondoleerd met je oma.
Altijd moeilijk om iemand te verliezen
Toen mijn zwager 2 jaar geleden zelfmoord pleegde hebben we Chris verteld dat ome J. een sterretje is geworden. (We hebben hem niet verteld hoe en wat, dat komt wel als hij ouder is.)
Ook is hij mee geweest naar de begravenis en hij heeft daar op eigen verzoek een sterretje afgestoken naast de kist. Zeer indrukwekkend hoor, een klein ventje met een heel serieus koppie en iedereen stil en in tranen Er waren heel veel jongeren en iedereen die ik later sprak had het nog over dat moment.
Nu zegt hij nog steeds spontaan ome J gedag als hij een ster ziet.
verder hebben we kikker en het vogeltje gegeven aan hem.
Ik denk dat het voor kinderen heel belangrijk is om bij de dood van een geliefde betrokken te worden. Zeker voor latere rouwprocessen en vraagtekens waar ze anders tegen aan gaan lopen in hun latere leven. Het klopt ook niet als iemand ineens niet meer komt en grote mensen ineens heel verdrietig zijn zonder een verklaring. Kinderen hebben zo hun eigen denkwereldje en zijn snel geneigd te denken dat papa en mama verdrietig zijn om iets wat zij hebben gedaan.
Ook gaan kleine kinderen heel natuurlijk met de dood om en is het juist prettig met een kind erbij zodat je het allemaal even kunt relativeren.
Sterkte met je keuze en de begravenis,
:hug: Mamapluis
Gecondoleerd :kaars:
Ik ben mijn vader verloren toen ik 3 jaar was, mijn moeder vond het zo erg voor mij dat ze mij niet mee heeft genomen. Op deze manier heb ik het nooit kunnen verwerken, ik kon er nog niet over praten omdat ik te klein was, maar mijn papa was gewoon ineens weg. Vanaf toen durfde ik weinig meer, ik werd heel verlegen en klampte mij vast aan mijn moeder, ik liep continu achter haar aan met mijn hand in haar broekzak, bang dat mama ook ineens weg zou zijn.
Voor mij was het dus beter geweest als ik mee was geweest naar de begrafenis. Maar denk dat het belangrijkste is de band die het kind met de overleden persoon had. Een vader kind band is natuurlijk wel erg sterk.
En veel praten en boekjes lezen, dan kom je er wel achter of ze het aan kunnen om mee te gaan, of dat het beter is van niet.
Het idee van dat de overledenen een sterretje is vind ik persoonlijk een mooi idee, zo is het tastbaar voor een kind en kan het “de ster” nog af en toe wat vertellen of gedag zeggen.
Gecondoleerd meis :hug: :hug: :hug:
Wij vertelden/vertellen ook dat een overleden persoon naar de hemel is, en dan nemen we ze mee naar buiten en zoeken we aan de (hopelijk) heldere hemel welke ster diegene is.
En wij nemen ze meestal wel mee naar begrafenissen. Het ligt een beetje aan de omstandigheden. Als ik voorzie dat het een emotionele begrafenis wordt (bijv van een jonger persoon), dan gaan ze niet mee, is het een ouder persoon dan mogen ze wel mee.
Heel veel sterkte! :hug:
Gecondoleerd als eerste :kaars:
Sterkte de komende tijd.
Doe wat je aan kunt zou ik zeggen, de aanpak hiervan is heel verschillend ik hoop dat je uit de verschillende ervaringsverhalen hier een idee kunt opdoen wat voor jou goed voelt.
Jij kent je kindjes het beste en weet dus als geen ander wat ze wel en niet aan zouden kunnen :hug: sterkte het is geen makkelijke tijd zo.
Ook ik wil hier wel mijn ervaring ermee opschrijven.
Vorig jaar is heel plotseling mijn SV overleden, wij hebben toen Tim van a tot z erbij betrokken. Vera was net geboren en die hebben we tijdens de dienst en begrafenis bij een buurvrouw gebracht.
Wij hebben Tim verteld dat opa DOOD was, niets met slapen of iets dergelijks. Mijn SM ligt al op het kerkhof naast de kindergrafjes, dus hij wist al dat mensen en dieren dood kunnen gaan. We hebben hem meegenomen naar de aula, daar verteld dat opa erg stil lag, omdat dit zo is als je dood bent dat hij in een kist lag en heeel koud was. Hij mocht dat ook wel voelen als hij dat zou willen, maar dat wilde hij niet hij wilde wel een kusje blazen, nou dat wa ook prima toch!
Toen zeiden we dat we maar snel naar oma (SM op het kerkhof waar hij bij in het graf zou worden bijgezet) moesten gaan om te vertellen wat er was gebeurd en dat we opa donderdag zouden komen brengen. Dat hebben we direct gedaan en ons dappere mannetje stond aan het graf verhaal te doen aan oma. Toen de begrafenis was, zijn we eerst naar het kerkhof gereden om te kijken naar het graf die inmiddels open lag. Hij kon erin kijken en zei: “hé ik zie oma niet” we zeiden toen, neeee natuurlijk niet die is al door het deurtje van de regenboog. Iemand die overleden is woont bij ons achter de regenboog. Alleen als je dood bent kun je door die deur ernaar toe. Opa’s deur was in het graf. We hebben hem tijdens de kerkdienst bij ons gehad en mijn moeder was back-up. toen hij wat onrustig werd is zij met hem de zaal uit gegaan. Ik prak namens de fam. de mensen toe en dat vond hij moeilijk, hij wilde met mama mee.
We zijn naar het kerkhof gegaan waar het graf niet nieuw voor hem was, toen de kist de grond in ging, zei hij, dag lieve opa ga maar door het deurtje van de regenboog, naar oma, nou dat was slikken voor velen, maar oh zo mooi! Het was goed zo voor hem. We hebben hem uitgelegd dat iedereen verdrietig is dat opa dood is en dat mensen dan gaan huilen, dat dit helemaal niet erg was. Het was ook helemaal niet raar voor hem.
Natijd zijn we nog een keer langs het kerkhof gereden waar het graf inmiddels dicht was en hij heeft toen de bloemetjes geteld.
Nu zegt hij steeds als hij een regenboog ziet, KIJK MAMA een regenboog, daar wonen opa en oma hè! (en gorbie en kyro en de hele lijst mensen en dieren die inmiddels dood zijn) Ja hoor kerel, dat is zo! Hij zwaait dan even en brengt een kus naar de foto van opa en oma.
Heel normaal voor hem.
Afgelopen week zijn we op begrafenis gegaan van een vriend plotseling overleden op 44 jarige leeftijd. 2 kleine dochters achterlatend. Er waren veel kinderen van school van de meiden, heel mooi om te zien. Sommigen in tranen, sommigen onder de indruk, maar allemaal met een boekje: “soms moet je even huilen” die daar klaar lagen.
Het kwam als heel normaal over, kinderen bij het afscheid van iemand.
Mensen leven en mensen gaan dood, mooier kunnen we het niet maken!
Dus mijn ervaring: behandel het zoals het is, maak er niet iets verzachtends van. Kinderen zijn heel flexibel en vullen het wel in op hun manier. Het wordt pas een probleem als je er een probleem van maakt.
sterkte met jullie keuze. :hug:
Oessie, gecondoleerd met het overlijden van je oma.
Ik heb het boekje Lieve oma pluis voor de oudste gehaald toen mijn neefje overleed. En later toen de twee overgebleven oma’s en opa overleden. Was heel duidelijk voor de kinderen.
Meegenomen hebben we ze niet. Vond ik onze jongens te klein voor.