WAGENINGEN - De mens gaat op de lange termijn genetisch achteruit. En daar is weinig aan te doen, het is het onvermijdelijke gevolg van steeds verder toenemende medische mogelijkheden.
Dat zegt hoogleraar erfelijkheidsleer Rolf Hoekstra, die donderdag afscheid neemt van de Wageningen Universiteit.
Volgens Hoekstra versnelt medisch ingrijpen de natuurlijke selectie van de soort. Hij noemt het helpen van mensen die langs de natuurlijke weg geen kinderen kunnen krijgen als voorbeeld.
Op den duur zal genetische onvruchtbaarheid door de beschikbaarheid van kunstmatige voortplantingstechnieken vaker voorkomen.
Dat is weliswaar een proces van eeuwen, maar natuurlijke evolutie zou nog veel langer duren, aldus de hoogleraar.
Melk
Dat de mens zich genetisch aanpast aan de omstandigheden, is volgens Hoekstra te zien aan de consumptie van melk. Noord-Europese volkeren bestonden heel lang voornamelijk uit veehouders. Daardoor was er veel melk beschikbaar.
Een genetische mutatie zorgde ervoor, dat Europeanen hun hele leven melk kunnen drinken zonder daar ziek van te worden. Aziatische volkeren missen dat gen en verdragen daardoor geen melk.
Waarschuwing
Hoekstra is niet tegen het versnellen van de evolutie door medisch handelen. Hij waarschuwt er echter voor dat in de loop der eeuwen zoveel nadelige genetische effecten kunnen ontstaan dat behandeling onbetaalbaar wordt. ‘‘Maar dat zullen we moeten accepteren als de keerzijde van gewenst handelen’’, zegt hij.
‘‘De vorige eeuw heeft ons laten zien tot welke barbarij eugenetische maatregelen van de overheid kunnen leiden.’’ Hij verwijst daarmee naar maatregelen van nazi-Duitsland om het menselijk ras te ‘verbeteren’, zoals de gedwongen sterilisatie van verstandelijk gehandicapten.
